Spreek, want uw dienaar luistert
Deze woorden sluiten aan bij de preek waarmee we het nieuwe jaar mochten beginnen. Wanneer u de preek van nieuwjaarsmorgen nog niet hebt beluisterd, roep ik u/jou bij deze ertoe op om dat alsnog te doen. De woorden die hierboven staan zijn woorden die getuigen van een bereid zijn, van een verlangen om naar de stem van de HEERE te luisteren. Geldt dat ook van u, jou en mij?
Deze woorden nodigen ons uit om ons te spiegelen aan Samuël. Hoe hij leefde in het Heiligdom en sliep vlakbij de Menorah en de ark van het verbond. Hoe hij nauw verbonden aan de dienst van de HEERE en bij het Woord van de HEERE leefde. En ook hoe Samuël zich onder het gezag van zijn geestelijk leraar Eli stelde (1 Sam. 3:1a) – hoe onvolmaakt deze ook was! En hoe Samuël eerlijk moest toegeven dat hij Gods directe spreken eerst nog niet herkende als een spreken van God. En hoe hij vervolgens te rade ging bij zijn geestelijk vader om hem om hulp vroeg en zich door hem liet adviseren.
Misschien herken(t) u/jij, net als ik, vanuit uw/jouw leven ook best wel het één en ander van Samuël. Je bent een actief meelevend kerkelijk gemeentelid. Je mag God dienen en liefhebben en je mag graag daar zijn waar Hij in het bijzonder tot ons komt: in Zijn voorhof. Je leeft met Zijn Woord binnen handbereik. Ook heb je één of meerdere geloofsgenoten waarbij je terecht kunt met je geloofsvragen en die je, misschien wel net als Eli, adviseren om met al je vragen vooral bij de Heere te rade te gaan. Wat ontzettend waardevol is dat!
Daarbij moeten we echter wel opmerken, dat ook Eli niet direct in de gaten had het de Heere was die tot Samuël sprak. Dat kan ook ons allemaal overkomen. Eli stelde Samuël aanvankelijk heel menselijk gerust. “M’n jongen, ik heb je niet geroepen. Je hebt ’t je vast ingebeeld of gedroomd. Ga maar rustig naar je bed terug en probeer maar weer te gaan slapen.”
Herkenbaar. Je kunt soms met vragen zitten, er kunnen dingen in je leven spelen die je onrustig maken. Je kunt er dan mee naar een geloofsgenoot of ambtsdrager gaan, om er met hem of haar over te spreken en te sparren. Nogmaals: wat een zegen is het als je zulke mensen in je leven hebt waarmee je in vertrouwen kunt praten en delen. Iemand die een luisterend oor voor je heeft, maar waarbij je ook zelf je oor te luisteren mag leggen.
Maar wat Eli aanvankelijk bij Samuël deed, doen wij misschien ook wel geregeld. Dat we in dergelijke gesprekken goed bedoelde bemoedigende woorden spreken of adviezen geven of afsluiten met een welgemeend vertroostend gebed. Zoals Eli Samuël geruststelde om weer te gaan slapen. Het kan zomaar zijn dat we elkaar ook op deze manier meer dan eens ‘in slaap sussen’ of ‘in slaap gesust hebben’, terwijl de Heere ons juist met een bedoeling onrustig maakt, ons wakker roept en tot ons wil spreken. Het kan zomaar zijn dat we hierdoor meer dan eens keuzes maken die misschien wel voor onszelf kloppend waren en die onszelf rust brachten, die aansloten bij onze eigen verwachting of die pasten bij onze gaven/talenten. Maar… wat voor ons passend is, hoeft nog niet de weg van God te zijn. Het is goed om onszelf eerlijk de vraag te stellen of we (achteraf bezien) misschien ook niet de Heere hebben laten roepen en dat we vervolgens voor ‘safe’ gekozen hebben en ons niet door God uit onze comfortzone hebben laten halen.
En zo dringt er vanuit 1 Samuël 3 best een aangelegen vraag aan ons op: Hoe versta je nu Gods stem? Hoe weet je nu dat het God is die tot je spreekt? Daar kom je, net als Eli en Samuël, misschien lang niet 1, 2, 3 uit. Daar ben (t) u/jij misschien ook niet altijd zeker van. Belangrijke vraag die hierin, denk ik, behulpzaam is: Mag het Woord van God ook in ons leven schuren? Mag Gods spreken ons wakker houden, ons onrustig maken? Mag de HEERE ook ons uit onze dagelijkse routine en comfortzone trekken? Dat je net als Samuël het gaat zeggen: “Spreek HEERE, want Uw dienaar luistert”.
Want dat is wél wat hier in 1 Samuël 3 gebeurt. En dát is warempel een spannend gebeuren! Let wel: toen Samuël na drie keer te zijn geroepen en na drie keer geruststellend te zijn toegesproken door Eli en na drie keer zich te rusten hebben gelegd vervolgens ná de vierde keer te zijn geroepen… de HEERE dit antwoord geeft… let wel: toen wist Samuël niet wat er komen zou! Hij geeft een antwoord aan de Heere waarin hij zich heel kwetsbaar en nederig opstelt, niet wetend wat de Heere zal gaan zeggen en waartoe Gods woorden zullen gaan leiden. En of dát spannend is! Je daaraan durven overgeven, je zó aan God durven over te geven… dat heet nu geloven. Geloven heeft van ons uit gezien ook vaak iets weg van ‘een sprong in het diepe’. Maar tegelijk wél met deze zekerheid: we vertrouwen onszelf toe aan volkomen betrouwbare Handen. En juist dat laatste maakt het ook mogelijk om te zeggen: “Spreek HEERE, want Uw dienaar luistert.”
Natuurlijk zeg ik hier niet dat we elkaar niet moeten of mogen bemoedigen of geruststellen en troosten. Dat behoort immers ook tot onze christelijke roeping. Maar het is wel nodig dat we beseffen dat Gods Woord tegelijk ook wel dégelijk een tweesnijdend zwaard is en soms werkt als een vuur waarmee God ons soms ook onrustig wil maken. Waarmee Hij ons wil confronteren en ons soms ook slapeloze nachten kan bezorgen. Dat kan niet anders. Dat hebben we soms ook nodig. Laten we dus niet nalaten om in het gesprek met elkaar ook elkaar (liefdevol!) scherpe vragen te stellen, vragen die raken/schuren. Vragen die misschien niet direct geruststellen, maar die ons tot nadenken aanzetten. Vooral: vragen die ons méér doen uitstrekken naar God en naar Gods wil. Niet allereerst gericht op onszelf, maar op Hem en Zijn plan. Zoals Paulus in Handelingen 9 het in confrontatie met Christus leerde zeggen: “Heere, wat wilt U dat ik doen zal?” Of zoals Samuël hier: “Spreek, want Uw dienaar luistert”.
Ds. G. van den Berg
Eerder verschenen meditaties
Advent: Kop d'r veur
Houd vast aan de leuning
Blijf vertrouwen
Dat je groeien mag
Uitzien naar de zomer
Goed saamgevoegd
Hoe kom je tot Jezus
Pasen en Pinksteren
Jezu, meines Todes Tod
Het doelgerichte leven
Johannes de Doper
Engelbewaarder
Verlangen naar opwekking
Waarom spreekt U tot hen door gelijkenissen?
Leren van een Zwitserse chocolatier
Een handvol rust
Gelijkenissen over het Godsrijk
De-doe-het-zelf-route
Te mooi om niet waar te kunnen zijn
Dit is Jezus de koning van de joden
Een 'moeten' om voor ons te boeten
Vast & (ver)zeker(d)
De geboren Zaligmaker
De knai'n boeg'n
Op zoek naar perspectief
Enthousiasme gezocht
Op adem komen
Leve de Koning
Markus 16 : 9 - 16
Droevig en anstig
Soli Deo Gloria
Wandel door de Geest (2)
Wandel door de Geest
In de nacht
De leer van Bileam
Wie kan dan zalig worden
Hij is (...)
Als schepen die samen opvaren
We kunnen zoveel voor elkaar betekenen
Lijden wij
Uw aangezicht
God, de Heer is Zon en Schild
Iets voor elkaar betekenen
Bewaren
Kerstfeest in Coronatijd
Covid-19
Psalm 27
Verootmoediging en bekering
Als een duif
Het grote Babylon gevallen(?)
Moeite en verdriet
Het evangelie in een notendop
Hoop in de schaduw van de Onstwedder toren
Een belofte voor onderweg
En waaraan heb ik dit te danken ...
Een vruchtdragend leven
Mijn hulp is van de Heere
Gebed om leiding
De Heer waakt over zijn Woord
De Kamerheer belijdt zijn geloof
Spotten met de opstanding
De Paasvreugde van Paulus
Veel vrucht
Een goed begin
God zal zeker naar jullie omzien
Tel uw zegeningen
Ik ben tevreden
Biddend uitzien naar regen
De schat in de akker
Het weggaan van Paulus
Hemelvaart
Gods aangezicht
Satan in actie
Is deze niet de Christus?
Ken Hem in al uw wegen
Een dokter met een goed bericht
Kwaad over Gods blijdschap
De schat in de akker
Als een arend
Trouwe Kerkgang
Gods Vaderlijke hand
Mij is gegeven alle macht
Het Lam van God zien
Zacheüs
Gerechtigheid uit het geloof
Leven in het licht
De wijze les van de mier
Dromen van zeven koeien
De duif met een olijfblad
De ram in de plaats van Izak
Verlangen naar varkensvoer
De sprekende ezelin
Zie, de Leeuw Die uit de stam van Juda
Jona in de vis
De haan kraaide
De hondjes
De mus en de zwaluw
Mijn God zal voorzien
Die mij kracht geeft
Winst en verlies
Onbezorgd leven
Werkelijk vrij
Wijs tot zaligheid
Als broeders samenwonen