Wandel door de Geest
,,Maar ik zeg: Wandel door de Geest.”
Galaten 5: 16a
Ernstig mis in Galatië
Paulus schrijft aan de gemeente te Galatië; een gemeente die middels het zendingswerk van Paulus is ontstaan. Maar, wat schokkend! De zaken gaan er inmiddels heel anders dan in de tijd dat Paulus er was. Dat maakt Paulus verdrietig. Het geeft hem zielsverdriet – hartzeer! Het roept ook verontwaardiging en verbazing bij hem op. Vanaf het papier van deze brief roept hij het uit: ,,Ik verwonder mij erover dat u zich zó snel afwendt van Hem die u in de genade van Christus geroepen heeft” (Gal. 1:6) en ,,O dwaze Galaten, wie heeft u betoverd om de waarheid niet te gehoorzamen” (Gal. 3:1). Hebben jullie je verstand verloren? Hoe komen jullie erbij om weer terug te keren naar de slavernij van wetsbetrachting om zó te proberen je zaligheid zelf te bewerken? Jullie weten toch dat de zaligheid in niks en niemand anders is dan in Jezus Christus, de Gekruisigde?
Het is duidelijk: het is in de gemeente van Galatië ernstig mis! Kernpunt is dat men niet (meer) leeft met/uit de Geest van Christus, maar (weer) het leven zoekt in de letter van de wet. Een proces dat zich had voltrokken onder invloed van Joodse christenen in de gemeente die terug vielen in hun oude Joods godsdienstige opvattingen. Niet-Joodse christenen lieten zich hierin kennelijk meezuigen.
Vrijheid
Wandelen door de Geest… dat is dus het aangelegen punt. En daarom gaat Paulus in dit schrijven nog eens krachtig vertellen wat dát is. ,,Wandel door de Geest!” Anders gezegd: laat u leiden door de Geest! Wat is nu hét kenmerkende van het je laten leiden door de Geest van Christus? Dat is dat je van Hém vrijheid ontvangt. Bevrijding! Niet een levenslang gebogen gaan onder de (goede) wet van God die ons voortdurend duidelijk maakt: ,,er is niemand rechtvaardig, ook niet een. (...) Het gebod, dat tot het leven had moeten leiden, bleek voor mij de dood te betekenen” (Rom. 3:10, 7:10). Van dat juk schenkt God nu juist verlossing door het offer van Zijn Zoon. Hém heeft Hij tot zonde gemaakt. Hém heeft Hij schuldig laten verklaren en ons doodsvonnis doen toekomen. Opdat een ieder die in Hém gelooft, voor eeuwig verlost en bevrijd zal zijn. Dat is de prediking die Paulus ook aan de Galaten gebracht heeft. U/jij die in Christus gelooft, bent niet meer gebonden. Dat is het wonder van Gods genade. En genade betekent: dat is niet iets waar je recht op hebt, maar wat God nochtans schenkt. Schenkt vanuit Zijn volmaakte liefde.
Hoe het nú ernstig mis is bij ons…
Er zijn mensen die bij het horen van het woord ‘vrijheid’ aan iets heel anders denken. Bij hen is ‘vrijheid’ helemaal los komen te staan van het begrip ‘bevrijding’. Voor hen betekent vrijheid niets anders dan ‘doen en laten wat je zelf wilt’. Daar is de ‘ik’ van de mens de maat van de dingen geworden. Wat ik wil, wat ik vind, wat voor mij belangrijk is, waar ik zin in heb, wat voor mij goed voelt, etc. Dit vrijheidsdenken voert in onze huidige samenleving zonder meer de boventoon. De huidige samenleving wil geen rekening houden met God en Zijn gebod. Ook wenst men steeds minder rekening te houden met degenen die wél met God en Zijn gebod rekenen. Dat zijn maar lastige mensen. Zoals Wouke van Scherrenburg het onlangs zei op TV toen het ging over de deelname van de Christen Unie aan het vierde kabinet Rutte dat aanstaande is. Ze zei: ,,We gaan ons toch niet weer laten gijzelen door dat kleine clubje.” Met dat kleine clubje bedoelde ze de christelijke minderheid, vertegenwoordigd door o.a. de Christen Unie. Is getekend: 15 december 2021, NPO1, Op1.
Maar dat is niet het enige wat we signaleren. Er is meer gaande. Wat in de samenleving speelt, sijpelt hoe langer hoe meer ook de kerk binnen. De ‘ik-cultuur’ tiert óók binnen de muren van de kerk welig. En precies daarin gaat het nú ernstig mis. Néé: wíj keren niet terug naar een wettisch leven zoals die Joodse christenen in Galatië dat deden. Maar miljoenen mensen in onze westerse samenleving zijn teruggekeerd naar een leven zonder God, een leven buiten Christus en zonder Zijn Geest. Ook in de kerken draait het hoe langer, hoe meer en op allerlei manieren om vragen die te maken hebben met wat ‘wij’ willen, wat ‘wij’ vinden etc. Ook in de kerk dreigt voortdurend het ‘ik’ centraal te staan. En juist zó bezien is deze oproep van Paulus aan de Galaten ook voor ons hoogst actueel! Ook wij hebben deze woorden dringend ter harte te nemen: ,,Wandel door de Geest!” Keer niet terug naar uw heidense roots; bedenk niet zélf wat goed is. Neem niet jezelf als de maat der dingen. Maar houdt vast aan de belijdenis dat het eeuwige leven er alléén is door het bloed van Christus, omdat dát bloed in vrijheid stelt. En waar dat de belijdenis van je hart is, daar wil je toch ook dat Christus’ Geest het voor het zeggen heeft je leven en in het leven van de kerk? Daar wil je toch niets anders dan leven uit Christus en vóór Christus, juist omdat Hij ons heeft vrijgekocht van zonde en dood?! Daar wíl je toch wandelen door de Geest?
Wandelen door de Geest
Wat is dat, ‘wandelen door de Geest’? Dat is een leven in overgave: leven in gehoorzaam vertrouwen en in vertrouwende gehoorzaamheid aan de HEERE. Dat is een gaan in afhankelijkheid en aanhankelijkheid. En dat is vooral ook een gaan in dankbaarheid, omdat je mag leven van het ‘gegeef’. Dát vormt het hart van het christenleven. Tegelijk is dat ook het moeilijkste dat er is. Want wíllen en dóen is twee. Het is makkelijker gezegd dan gedaan. Want eerlijk is eerlijk… de controle over ons leven uit handen geven en in Gods handen leggen, dat ligt ons van nature niet. Maar dat is nu juist wel waar het om gaat!
Hoe moet dat dan? Hoe geef je daar nu héél concreet vorm aan? Dat vraagt allereerst om een leven met God. Vroeger zei men: dat vraagt om een ‘nauw leven’ met de Heere. Hedendaags uitgedrukt: het is belangrijk dat we dichtbij de Heere blijven. Het vraagt om voortdurende omgang, om een voortdurend ‘in relatie staan’ met God. Hoe kan dat? Welke middelen geeft God ons daarvoor, waarvan de Geest dankbaar gebruik maakt? Dat zijn de middelen van Woord(verkondiging), sacramenten en gebed. En ook wil God de onderlinge gemeenschap hieraan dienstbaar maken.
Graag leg ik in het bijzonder even de vinger bij het lezen van Gods Woord. Op de catechisatie hebben jl. oktober de jongeren van groep 1 en 2 hierover nagedacht en gesproken. Wat bleek? Er wordt door jongeren nauwelijks of helemaal geen tijd meer besteed aan het ‘voor zichzelf’ uit de Bijbel lezen. En dat terwijl juist Gods Woord hét middel bij uitstek is waardoor we God leren kennen! Alléén wie Gods Woord leest en bestudeert, komt -geleid door de Heilige Geest- Gods liefde en wil op het spoor. Ouders, gaat u uw kinderen hier nog wel in voor?
Want het ,,Wandelen door de Geest!” is niet iets dat je zomaar overkomt of komt aanwaaien. Naast dat het een geschenk van God is, is het tegelijk ook een activiteit. Vandaar ook deze oproep van Paulus. Wie denkt zelf niets te hoeven doen omdat de Geest het allemaal wel zal doen, heeft het mis. Gelovig leven is allerminst een leven waarin je lui achterover kunt leunen. Gelovig leven, in afhankelijkheid en aanhankelijkheid, is juist een uiterst actief leven. Dat is precies ook wat ons jaarthema ‘Geloven = doen’ bedoelt! Niet actief zijn en je uitsloven om er iets mee te verdienen, maar wél actief zijn in het ontvangen én in het dienen! Er is geen beter leven dan een dienend leven in dienst van Christus. Dát is ,,wandelen door de Geest!”
Autoriteit
Tot slot nog kort iets over de eerste woorden van de tekst: ,,Maar ik zeg:”. Deze woorden doen sterk denken aan de woorden die we samen overdacht hebben n.a.v. Genesis 1:3 : ,,En God zei”. Het is alweer even geleden, maar weet u/jij het nog? Die woorden zijn vol van Goddelijk gezag en vol van Goddelijke majesteit. Het vormt niets minder dan een Goddelijk bevel! En Gods bevel komt voort uit Gods ‘willen’. Welnu: datzelfde geldt ook van de woorden die Paulus’ hier spreekt. Hij spreekt namelijk niet namens zichzelf, maar hij spreekt als dienstknecht van God. Hij spreekt met autoriteit en gezag, omdat hij als dienaar van God gezagsdrager is. Het is dus ten diepste Gods bevel dat hier klinkt: ,,Wandel door de Geest.” Wie wijs is luistert nauwkeurig naar deze woorden. Want het is de Geest Die, door Paulus heen, spreekt tot de gemeente. ,,Wie oren heeft, laat hij horen wat de Geest tegen de gemeente zegt!” (Openb. 2:7a)
Een goed voornemen
Laat aan het begin van dit nieuwe jaar toch dit ons voornemen zijn, namelijk: ‘te wandelen door de Geest’. Of om het met woorden van Psalm 17 te zeggen: ,,Gehoorzaam aan uw heilig woord, blijf ik gedurig op uw wegen” (Psalm 17 vers 2, Weerklank). Zó wensen we elkaar ook vanaf deze plaats een gezegend 2022 toe.
Ds. G. van den Berg
Eerder verschenen meditaties
In de nacht
De leer van Bileam
Wie kan dan zalig worden
Hij is (...)
Als schepen die samen opvaren
We kunnen zoveel voor elkaar betekenen
Lijden wij
Uw aangezicht
God, de Heer is Zon en Schild
Iets voor elkaar betekenen
Bewaren
Kerstfeest in Coronatijd
Covid-19
Psalm 27
Verootmoediging en bekering
Als een duif
Het grote Babylon gevallen(?)
Moeite en verdriet
Het evangelie in een notendop
Hoop in de schaduw van de Onstwedder toren
Een belofte voor onderweg
En waaraan heb ik dit te danken ...
Een vruchtdragend leven
Mijn hulp is van de Heere
Gebed om leiding
De Heer waakt over zijn Woord
De Kamerheer belijdt zijn geloof
Spotten met de opstanding
De Paasvreugde van Paulus
Veel vrucht
Een goed begin
God zal zeker naar jullie omzien
Tel uw zegeningen
Ik ben tevreden
Biddend uitzien naar regen
De schat in de akker
Het weggaan van Paulus
Hemelvaart
Gods aangezicht
Satan in actie
Is deze niet de Christus?
Ken Hem in al uw wegen
Een dokter met een goed bericht
Kwaad over Gods blijdschap
De schat in de akker
Als een arend
Trouwe Kerkgang
Gods Vaderlijke hand
Mij is gegeven alle macht
Het Lam van God zien
Zacheüs
Gerechtigheid uit het geloof
Leven in het licht
De wijze les van de mier
Dromen van zeven koeien
De duif met een olijfblad
De ram in de plaats van Izak
Verlangen naar varkensvoer
De sprekende ezelin
Zie, de Leeuw Die uit de stam van Juda
Jona in de vis
De haan kraaide
De hondjes
De mus en de zwaluw
Mijn God zal voorzien
Die mij kracht geeft
Winst en verlies
Onbezorgd leven
Werkelijk vrij
Wijs tot zaligheid
Als broeders samenwonen