Dit is Jezus de Koning van de joden
En er was ook een opschrift boven Hem geschreven, in Griekse, en Romeinse en Hebreeuwse letters: DIT IS DE KONING VAN DE JODEN.”
Lukas 23:38
,,En zij brachten boven Zijn hoofd een opschrift aan met de beschuldiging tegen Hem: DIT IS JEZUS, DE KONING VAN DE JODEN.”
Mattheüs 27:37
Waarom werd er een opschrift boven Jezus’ hoofd geplaatst? Waarom veroorzaken deze woorden moeilijkheden bij de Joden? Waarom weigert Pilatus ze te veranderen? Waarom zijn de woorden geschreven in drie talen? Waarom staat dit beschreven in alle vier de evangeliën? Stuk voor stuk vragen waarop wellicht vele antwoorden mogelijk zijn. Maar het gaat niet altijd om het antwoord. Soms is het mooier om de vraag de vraag te laten en ons er over te verwonderen dát iets is zoals het is. Dat geldt zeker ook voor het bordje dat boven het hoofd van Jezus op het kruis getimmerd is.
Nog even los van de inhoud van dit opschrift, is het niet allereerst al een wonder dat dit bordje er hangt in opdracht van Pilatus? Heb je je er wel eens over verwonderd hoe God mensen die helemaal niets met de God van Abraham, Izak en Jakob hebben, wél door God gebruikt worden? Door het bevel van keizer Augustus zorgt God ervoor dat Zijn Zoon geboren wordt in de stad van David. Door het bevel van Pilatus zorgt God ervoor dat boven het hoofd van Jezus aan het kruis dit getuigenis te lezen staat.
En zoals keizer Augustus met de volkstelling helemaal niets goeds beoogde en poogde voor God te doen, zó ook geldt dat zeer zeker ook van deze daad van Pilatus. Het was allerminst zijn intentie om door middel van dit opschrift het Evangelie te verspreiden. Hij heeft zeer vermoedelijk dit bordje boven Jezus’ hoofd laten timmeren als een waarschuwing, als een dreigement of misschien zelfs ook wel als een bespotting om ‘over het hoofd van Jezus’ het joodse volk te bespotten. Maar ondertussen! Ondertussen is het ook hier de Geest die Pilatus tot een assistent van de hemel maakt. Want niet alleen is het voluit waarheid wat Pilatus als opschrift boven Jezus’ hoofd laat spijkeren; het is ook een getuigenis!
Een confronterend getuigenis voor de blinde joden, namelijk dat hier werkelijk hún Koning hangt! Dat zien verreweg de meesten zó niet, maar Hij is het wel. Op de 1ste Pinksterdag zal Petrus in zijn prediking het huis van Israël er opnieuw op wijzen en Goddank zullen dan bij duizenden joodse mensen wel de ogen opengaan en het besef doordringen tot in hun ziel dat zij de Koning (Heere, Kurios) van de joden, de Christus, gekruisigd hebben (Hand. 2:36-37).
Maar het opschrift boven Jezus’ hoofd is ook een getuigenis dat door God ter plaatse gebruikt wordt. Want zoals alle dingen moeten meewerken ten goede voor hen die God op het oog heeft, zó ook hier. Dit opschrift heeft vast en zeker ook levensveranderend bijgedragen voor één of meerdere mensen rondom Jezus’ kruis. Lukas vermeldt niet voor niets direct aansluitend aan de mededeling aangaande dit opschrift, datgene wat er heeft plaatsgevonden met de andere twee misdadigers die met Jezus gekruisigd zijn. Eén van hen roept Jezus aan als Koning: ,,Heere (= Kurios, Koning), denk aan mij, als U in Uw Koninkrijk gekomen bent.” Deze uitroep vormt zowel een gebed als een belijdenis!
Já, zo kan dat gaan. God gebruikt een braambos om Mozes te roepen; God gebruikt een sprekende ezel om Bileam de waarheid te vertellen; God gebruikt een grote vis om Jona op het rechte spoor te krijgen; God gebruikte keizer Augustus en God gebruikte stadhouder Pontius Pilatus. En zó doet God dat geregeld nog. Een mooi voorbeeld hiervan is hoe God de bekende schrijver C.S. Lewis tot Christus leidde. Daarvoor gebruikte God de Britse filosoof T.D. Weldon; een cynische agnost (agnost = iemand die niet geloofd dat er een hogere macht is). Op een dag maakte deze Weldon in het bijzijn van Lewis een opmerking waardoor Lewis’ leven voor altijd zou veranderen. Weldon had een verdedigingswerk gelezen van een theoloog over de evangeliën en in reactie daarop zei Weldon: ‘Vreemd, dat gedoe over een stervende God. Het lijkt net of het toch echt gebeurd is.’ Deze woorden baande zich bij Lewis een weg naar binnen en raakte hem. Aanvankelijk kon Lewis zijn oren niet geloven en vroeg zich af of Weldon niet dronken was. Maar deze terloopse en achteloos gemaakte opmerking was voldoende om Lewis zich af te laten vragen of Jezus mogelijk tóch niet Degene was die Hij beweerde te zijn. Weldon heeft nooit kunnen vermoeden dat mede door zijn terloopse en achteloos gemaakte opmerking Lewis geworden is tot één van de grootste en scherpzinnigste christelijke apologeten van de twintigste eeuw.
Een wetenschapper wordt tot Christus geleid door iemand die pertinent niet in Christus geloofde. Wie zal het zeggen voor hoeveel mensen het opschrift dat Pilatus, de man die Christus had afgewezen, boven het hoofd van Jezus heeft laten spijkeren tot zegen is geweest? De moordenaar aan het kruis heeft het kunnen lezen. De hoofdman over honderd heeft er zonder twijfel kennis van genomen. Iedere voorbijganger kon het lezen, want het stond maar liefst in drie talen geschreven: één en dezelfde boodschap in drie talen. Omdat Jezus Koning was, niet alléén van de joden, maar voor alle mensen.
In het verkeer kom je nog wel eens borden tegen die je vertellen dat de route die je voornemens bent te gaan, wegens omstandigheden niet begaanbaar is. Doorgaans wordt je dan een alternatieve route gewezen. Volg de borden. Nu, laten wij ons zó ook maar door dit bordje de weg wijzen. Sterker nog: het volgen van dit opschrift aanbevolen! Niet voor niets heeft God (!!) Pilatus de standvastigheid geschonken om te laten staan wat hij geschreven had. Dit moest boven het hoofd van Jezus vermeld staan. God heeft door de hand van de onbetrouwbare Pilatus nochtans een betrouwbaar getuigenis boven het hoofd van Zijn Zoon doen prijken! Zie daar de Koning die ons van Israëls God gegeven is.
Zodoende is wat er op dit bordje geschreven staat niet slechts een alternatieve route, maar dit bordje accentueert de énige weg tot de zaligheid. Die weg loopt immers via déze Koning; via deze Kruiskoning; via het kruis van Christus. Laat daarom het gebed en de belijdenis van die éne misdadiger toch ook ons aller gebed en onze belijdenis zijn: ,,Heere (= Kurios, Koning), denk aan mij, als U in Uw Koninkrijk gekomen bent.” Op grond waarvan? Hoe weet u/jij dat Jezus ‘Heere’ is? Het staat geschreven op het bordje boven Zijn hoofd!
Ds. G. van den Berg