Spotten met de opstanding
Tekst: Handelingen 17 : 32
“Toen zij nu over de opstanding van de doden hoorden, spotten sommigen daarmee. En anderen zeiden: Wij zullen u hierover nog wel eens horen.”
Thema: Spotten met de opstanding
De tekst is gekozen uit een hoofdstuk uit het boek Handelingen dat een gedeelte van de zendingsreis van de apostel Paulus beschrijft. In dit hoofdstuk is Paulus in Europa, in Griekenland aangekomen. Tijdens zijn reis komt hij ook in de huidige hoofdstad Athene. Daar in Athene verkondigt hij het Evangelie op de Areopagus aan de mensen die daar bij elkaar zijn. Zijn toespraak heeft een duidelijke opbouw en spits. Hij komt ‘to the point’ : Jezus en de opstanding uit de doden. Ik wil in deze meditatie daar bij stil staan, en met u gaan kijken wat we daaruit kunnen leren.
Het eerste wat ons mag opvallen is dat Paulus het contact zoekt met mensen. Hij schaamt zich het Evangelie niet. Wat weten we van de inwoners van Athene? We lezen dat ze bijzonder godsdienstig zijn. De stad was vol afgodsbeelden en heiligdommen. Nee, ze vereerden niet de God en Vader van de Heere Jezus, niet de God van Abraham, Izak en Jakob, de levende God. Ze dienden zelf gemaakte en bedachte goden. Goden van hout en steen en gedachten, ze doen niets en horen niets. De Griekse mythologie getuigt daar nog steeds van. Het raakte de apostel. Naast de aandacht voor de godsdienst stond Athene ook bekend om zijn wijsgeren en filosofen. Grote denkers heeft Athene voortgebracht. Meerderen van ons hebben de namen van Socrates en Plato gehoord. Groot was hun invloed. Diepzinnig is er over het leven nagedacht. Ruimte voor gesprek en discussie. Paulus wordt uitgenodigd om de nieuwe leer te vertolken. Athene stond open voor het gesprek, ook voor de verkondiging door de apostel.
We zijn inmiddels in de situatie van de multiculturele samenleving gekomen Voor velen is de afstand tot de Bijbel en de kerk groot geworden. Ieder vormt zich een mening over God, ieder zoekt een weg om invulling aan zijn leven te geven. Op de markt van godsdiensten en filosofen ligt een ruim assortiment. Dat vraagt van ons wel een bewustwording van onze wortels. Is ons christelijk geloof meer dan alleen een staan in een traditie? Weten we met de apostel Paulus waar het in de Bijbel op aan komt en wat het unieke en troostvolle is van het Evangelie? Durven we daar over te spreken?
Paulus krijgt op de Areopagus het woord. Vrijmoedig spreekt hij.
Hij begint met het opschrift van een altaar dat hij zag. `Aan de onbekende God`. Paulus zal deze onbekende God bekend gaan maken. De Schepper van hemel en aarde. De spits van zijn toespraak is de oproep tot erkenning van deze God. Want Hij zal eenmaal de wereld oordelen door Jezus Christus, die Hij uit de doden heeft opgewekt. Hier komen we bij het unieke van het christelijk geloof. Het heilsfeit van Pasen. De gestorvene is opgestaan. Straks is Hij de rechter van al wat leeft en geleefd heeft. De diepe troost: Niet langer heeft de dood en de zonde het laatste woord. De Heere is werkelijk opgestaan. Daarmee komt er ook het uitzicht op de toekomst, de eeuwigheid. De dood is de laatste vijand die uitgeschakeld zal worden. De Levende overwint. Het is goed om in de weken na Pasen dit heilsfeit te overdenken.
We lezen ook van de reactie op de toespraak van Paulus op de Areopagus.
Zeker, de mensen wilden graag wat nieuws zeggen of iets nieuws horen. Op dit punt is er niets nieuws onder de zon. Nieuwe filosofische inzichten zijn welkom, het boeit de mensen. Ondertussen, er zit achter die nieuwsgierigheid de onrust over het bestaande. Maar als ze horen over de opstanding, dan haken meerderen af. Sommigen doen dat beleefd. We zullen daar op een later tijdstip verder over praten. Anderen zijn minder beleefd. Ze spotten. Dwaasheid, onmogelijk. Te mooi om waar te zijn. Ze zijn vol zoete wijn. Onder het gehoor van Paulus waren ook een aantal mensen die door het Evangelie overtuigd werden. Zo was het in de dagen van de apostel tijdens zijn zendingsreis, zo is het vandaag nog steeds. Het Evangelie wordt niet door iedereen geloofd. Spotten met de opstanding
zien we al in het Nieuwe Testament. We zien het ook om ons heen, we ervaren het om ons heen. Sprookjes en fabels. Maar wie spot met de opstanding ontneemt zichzelf het uitzicht over de grenzen van het sterven en de dood. Dan blijft alleen het hier en nu over. Zo leven velen, alle religiositeit ten spijt.
De apostel Paulus verkondigt als oor- en ooggetuige Jezus Christus, de Eerstgeborene uit de doden. Velen willen dat eerst kunnen verklaren en begrijpen. Wie deze weg wil gaan, komt niet verder. De opstanding laat zich met onze wetenschappen niet verklaren. Voor de moderne mens is er geen ruimte voor het ingrijpen van God. De opstanding is te groot om te bevatten. Hoe ontzagwekkend zijn Uw werken. Het Evangelie wil in geloof aanvaard worden. De Opgestane wil aanbeden worden. Dat is het werk van de Heilige Geest. De verkondiging van de Opgestane brengt mensen in contact met de Opgestane. Het Evangelie is een vaste grond voor onze voeten. Daar kunnen we op staan en bouwen. Op dit fundament kunnen we gebrokenheid van dit leven aan. Daar komen we nooit beschaamd mee uit. Rest nog één vraag: Wat is mijn antwoord op de verkonding van de Levensvorst?
Ds. J.M. Viergever