Op zoek naar perspectief
Op zoek naar perspectief
,,Totdat ik Gods heiligdom binnenging en op hun einde lette.”
(Psalm 73:17)
Dinsdag 20 september jl. was het Prinsjesdag. Kabinet-Rutte IV presenteerde hun plannen voor het komende jaar. In talkshows was de kritiek niet van de lucht. Maar wat mij vooral trof waren enkele opmerkingen, die zelfs een hartstochtelijke vormden aan het adres van Rutte en zijn regering. Samengevoegd klonk het ongeveer zó: ,,Waar gaat het naar toe? We hoorden vandaag: ‘het wordt allemaal anders. We lopen aan tegen economische, sociale en ecologische grenzen. Zoals we het gedaan hebben en zoals het geweest is, dat is voorbij.’ Prima, duidelijk. Maar dat heeft iedereen zo langzamerhand wel in de gaten. Vertel ons alsjeblieft eens wat ons dan wél te wachten staat! Hoe ziet de toekomst van ons land er dan wél uit? Dat verwacht ik te horen van onze premier en de ministers. Zij bekleden samen een hoge positie. Zij zitten zeg maar op de hoogste plaatsen. En met de informatie waarover zij beschikken, hebben zij toch zeker véél meer zicht op wat er komen gaat? Vertel: wat zien jullie vanuit die hoge toren aan de horizon? Schets aan de mensen van de straat waar we naar op weg zijn! Neem de bevolking mee naar hoe Nederland er in bijvoorbeeld 2035 uitziet. Wees eens meer visionair. Dáár hebben mensen behoefte aan. Iemand zei eens: ‘een goed ontworpen beeld, kan een onweerstaanbaar verlangen naar verandering oproepen.’ Maar dat beeld ontbreekt. Hierdoor zijn de mensen die ik op straat tegenkom alleen maar bang voor de toekomst. De angst van de ene crisis zit hen nog in de benen, terwijl de volgende, nog veel grotere crisis alweer over ons heen komt. Tegenwoordig kunnen mensen alléén nog in de theaters en schouwburgen inspiratie vinden om een beetje te dromen over de toekomst.”
Met name die laatste zin raakte mij. Waar vinden we nog toekomstperspectief? In theaters of schouwburgen! De kerk wordt niet eens meer genoemd. Vandaar dat ik het niet laten kan om hier over te schrijven. Als eerste wil ik er op wijzen dat we ons als kerk niet afzijdig mogen houden, daar waar mensen materieel in grote nood raken. Laten we niet slechts met de mond belijden, maar metterdaad barmhartigheid bewijzen aan diegenen die zonder kleding zijn en gebrek aan dagelijks voedsel hebben (Jak. 2:15-16). Tegelijk roep ik er toe op om toch vooral niet te zwijgen nu mensen publiekelijk er voor uitkomen dat bij hen de angst regeert en het hun aan hoop en perspectief ontbreekt. Laten wij ervan getuigen dat je voor ‘toekomstperspectief’ bij God moet zijn!
Als vanzelf moet ik denken aan Psalm 73; een psalm van Asaf. Asaf was een mens zoals u en ik. Een mens die gehoopt had dat ná regen weer zonneschijn zou komen. Net als ieder ander mens, hoopte Asaf dat achter de heuvel van moeilijkheden een aangename vallei zou volgen, waar hij ontspannen kon wandelen en genieten. Zulke vooruitzichten houden de mens immers op de been. Daar bidden we toch vaak ook om? Maar wat nu als dat niet gebeurt? In Asafs leven kwam er na de heuvel geen mooie vallei; er doemde vervolgens een machtig rots massief op. Asaf raakte ten einde raad. Eens temeer omdat hij zag dat het anderen (heidenen) een stuk beter afging dan hem.
Maar op een zeker ogenblik komt alles bij Asaf in een ander daglicht te staan. Weet je hoe? Dát zegt hij in onze tekst: ,,Totdat ik Gods heiligdom binnenging en op hun einde lette.” Bij God in huis (dat was in Asafs dagen de tabernakel of tempel – nu is dat dáár waar gemeente van Christus samenkomt rond Woord en sacrament)… in Gods huis vindt Asaf perspectief! In Gods huis valt er eeuwigheidslicht over zijn eigen leven waarin híj de HEERE kennen mag, en over het leven van hén die zonder God leven. En dat eeuwigheidslicht zet bij Asaf alles in één keer in het juiste perspectief!
Let er dus goed op: niet Gods weg in Asafs leven veranderde; Asafs situatie bleef hetzelfde. Wat veranderde was dat Asafs ogen open gingen voor het feit dat welvaart misschien wel voor een tijdje aantrekkelijk is, maar dat ook dáár al snel een einde aan komt! In Gods huis leerde hij de betrekkelijkheid van het hele aardse leven te zien. In Gods huis leren we ontdekken waar het werkelijk om draait in dit leven. De God Die alle dingen overziet: Hij leert ons door Woord en Geest verder te kijken! Hij leert ons eerlijk het héle verhaal, van verleden, heden en toekomst. En bij God in huis leer je het heden te verstaan vanuit het verleden; bij God in huis leer je het heden te leven vanuit Zijn genade; én bij God in huis leer je ook het heden te leven vanuit het perspectief van dat wat nog komen gaat! In Gods huis ontdek je dat de rijkdom van de Verlossing véle malen groter is dan aards geluk en aardse voorspoed. Een leven met God en dichtbij God is véle malen rijker is dan de grootste welvaart van deze wereld. In Gods huis worden Asafs ogen ervoor geopend hoe arm de rijken zijn die zonder God leven en tegelijkertijd laat God hem zien hoe rijk hijzelf wel niet is door te mogen leven met God, al is het dan te midden van vele moeilijkheden.
En precies dáár gaat Asaf en precies dáár gaan Gods kinderen de beproevingen en crisissen in dit leven anders beleven. Waar dít licht opgaat in je leven, daar kun je zelfs dankbaar zijn voor de beproevingen! Daar wordt de ene beproeving een oefening voor de volgende beproeving. Zoals dat in Davids leven gebeurde: eerst kreeg hij het aan de stok met een leeuw, daarna met een beer en daarna met Goliath. Maar door ‘de oefening’ met de leeuw en de beer, wist David: met de HEERE kan ik ook Goliath aan!
Wat leven veel rijke mensen in ons land toch in nameloze armoede! Want wat is nu toch een leven zonder God? Já, dat is leven zonder perspectief! Anderzijds: wat ben je rijk als je leeft door het geloof in Jezus Christus. Daar leef je met perspectief! Ook Paulus zegt in 2 Kor. 4:17 dat juist dít perspectief invloed heeft op hoe we het lijden van deze tegenwoordige tijd ervaren. Het perspectief dat God ons geeft, maakt het lijden licht! Paulus zegt: ,,onze lichte verdrukkingen is slechts van korte duur”. En niet alléén dat! Paulus zegt er nog iets achteraan: de verdrukkingen die Gods kinderen meemaken ,,brengt bij hen een alles overtreffend eeuwig gewicht van heerlijkheid teweeg” (2 Kor. 4:17b). Dat is een zin waar je niet snel over uitgedacht raakt. Ik doe een poging om het te verduidelijken: Paulus zet de ‘tijdelijke verdrukking’ tegenover de ‘eeuwige heerlijkheid van het verloste leven’. De eerste noemt hij ‘licht’, de tweede noemt hij ‘zwaar’ (gewicht). De weegschaal slaat voor Paulus dus duidelijk door naar één kant, nl. naar wat voor hem het zwaarst weegt: de eeuwig heerlijke toekomst! Het lijden op aarde weegt niet op tegen de heerlijkheid die wacht in/bij Jezus Christus! En precies daarom zegt Paulus in het volgende vers: ,,Wij houden onze ogen niet gericht op de dingen die men ziet, maar op de dingen die men niet ziet; want de dingen die men ziet, zijn van het ogenblik, maar de dingen die men niet ziet, zijn eeuwig!”
Kijk: dat is nu leven met perspectief. Dát moet niet allereerst gezocht worden in Den Haag of in Brussel of in theaters en schouwburgen. Daar vindt je op z’n best korte termijn perspectieven, waarvan geldt dat nog maar moet blijken hoe betrouwbaar die zijn. Hoe dan ook zijn die perspectieven vergankelijk.
Maar zoek het in Gods huis, bij God; zoek het achter Jezus’ bloed; zoek het rustend aan Jezus’ hart. Dáár ligt de sleutel! Alléén daar vandaan lacht de toekomst ons tegemoet! Een eeuwige toekomst! Een heerlijke toekomst! Vraag het maar aan Asaf. Pak je psalmboek er maar bij en zing psalm 73 vers 12 met hem mee: 'k Zal dan gedurig bij U zijn,
in al mijn noden, angst en pijn;
U al mijn liefde waardig schatten,
wijl Gij mijn rechterhand woudt vatten.
Gij zult mij leiden door Uw raad,
o God, mijn heil, mijn toeverlaat;
en mij, hiertoe door U bereid,
opnemen in Uw heerlijkheid.
Over leven met perspectief gesproken!
Ds. G. van den Berg